PHP jest oprogramowaniem niezależnym od platformy systemowej, jednak niezależność ta związana jest przede wszystkim z kodem źródłowym PHP — aby móc używać PHP w jednym z dwóch wymienionych w tytule rozdziału systemów operacyjnych, musimy uzyskać odpowiednią dla danego systemu wersję binarną PHP. O ile w przypadku systemów Windows najlepiej jest pobrać od razu gotową wersję binarną, o tyle w przypadku Linuksa optymalnym rozwiązaniem jest pobranie wersji źródłowej i samodzielna kompilacja.
W rozdziale przedstawiony został proces instalacji PHP oraz serwera WWW Apache w systemach Linux i Windows. Wybór systemów podyktowany został ich popularnością.
Linux
Jeśli w systemie nie został wcześniej zainstalowany serwer WWW Apache, powinniśmy go zainstalować przed rozpoczęciem instalacji PHP. Ze strony http://httpd.apache.org musimy pobrać źródła najnowszej stabilnej wersji serwera (będzie to plik o nazwie zbliżonej do httpd-2.X.X.tar.bz2, np. httpd-2.2.13.tar.bz2, lub httpd-2.X.X.tar.gz, np. httpd-2.2.13.tar.gz). Mimo iż wersje rozwojowe mogą kusić, to musimy pamiętać, że czasem pracują one niestabilnie, co może się objawiać w postaci problemów z naszą stroną WWW. Wersje niestabilne przeznaczone są przede wszystkim dla testerów i programistów pracujących nad rozwojem oprogramowania. Dlatego też powinniśmy stosować wersje stabilne i przetestowane.
Pobrany z internetu plik umieszczamy w wybranym katalogu, najlepiej /usr/src. Uruchamiamy konsolę (wedle innego nazewnictwa terminal — przykładowy wygląd zobrazowany jest na rysunku 3.1) i przechodzimy do wybranego katalogu, wydając polecenie:
cd /usr/src/
|
|
|
Rysunek 3.1. Przykładowy wygląd konsoli systemowej |
Archiwum musimy rozpakować — zakładamy, że plik ma nazwę httpd-2.2.13.tar.bz2 lub httpd-2.2.13.tar.gz (jeśli dysponujemy inną wersją, należy odpowiednio dostosować występujące w opisach nazwy archiwum oraz katalogu). Ponieważ jest ono spakowane dwoma archiwizatorami — gzip i tar bądź bzip2 i tar — wydajemy kolejno dwa polecenia:
bunzip2 httpd-2.2.13.tar.bz2
tar -xvf httpd-2.2.13.tar
albo:
gzip –d httpd-2.2.13.tar.gz
tar -xvf httpd-2.2.13.tar
Po rozpakowaniu archiwum w katalogu bieżącym utworzony zostanie podkatalog o nazwie httpd-2.2.13. Musimy do niego wejść:
cd ./httpd-2.2.13
i uruchomić wewnątrz tego katalogu skrypt konfigurujący pliki źródłowe (opcja --enable-so umożliwi później kompilację PHP jako modułu serwera):
./configure --enable-so
Listę wszystkich możliwych opcji skryptu konfigurującego można uzyskać, uruchamiając ten skrypt z parametrem --help. Użycie samego ./configure powoduje zastosowanie domyślnych wartości dla wszystkich opcji, co w typowym zastosowaniu powinno być w zupełności wystarczające.
Następnym krokiem jest kompilacja oprogramowania — dokonujemy tego za pomocą komendy:
make
Jeśli kompilacja zakończy się powodzeniem (ten proces może zająć dłuższą chwilę), należy wydać komendę:
make install
Oprogramowanie serwera zostanie zainstalowane w systemie. Warto wiedzieć, że domyślnie Apache instalowany jest w katalogu /usr/local/apache2 — żeby zmienić lokalizację programu, należy użyć opcji skryptu konfigurującego configure o nazwie prefix, np.:
./configure --prefix=/usr/local/apache2/
Po zainstalowaniu serwera WWW trzeba go uruchomić — pierwszy raz można to zrobić „ręcznie”, jednak warto uruchamianie serwera zlecić skryptom startowym systemu, żeby serwer uruchamiał się wraz z systemem operacyjnym.
Wydanie polecenia httpd z odpowiednimi argumentami pozwala kontrolować zachowanie serwera, np. w celu uruchomienia wydajemy polecenie:
/usr/local/apache2/bin/httpd –k start
a w celu zakończenia polecenie:
/usr/local/apache2/bin/httpd –k stop
Można również korzystać ze skryptu apachectl, którego wywołanie ma postać:
/usr/local/apache2/bin/apachectl komenda
gdzie argument komenda oznacza akcję, jaka ma być wykonana. Może to być:
start — dla uruchomienia serwera,
stop — dla zatrzymania serwera,
status — dla wyświetlenia statusu.
Pełne listy opcji dla httpd i apachectl są dosyć długie i osoby zainteresowane mogą je znaleźć w dokumentacji serwera.
Jeśli serwer ma być uruchamiany wraz ze startem systemu operacyjnego, należy umieścić wywołanie apachetctl w jednym ze skryptów startowych, np. /etc/rc.local.
Uwaga
Jeśli podczas próby uruchomienia serwera httpd uzyskamy
komunikat o błędzie opisany jako cannot restore segment prot after reloc: Permission denidedprzy
próbie ładowania modułu PHP, najprawdopodobniej dysponujemy systemem z
zainstalowanym rozszerzeniem SELinux (Security Enhanced Linux) i nie zostały
określone właściwe uprawnienia dla tego modułu. Plik libphp5.so musi mieć zdefiniowane prawo
(dokładniej rolę) shlib_t.
Problem powinno zatem rozwiązać wykonanie polecenia:
chcon /usr/local/apache2/modules/libphp5.so -t shlib_t
Po uruchomieniu przeglądarki WWW i wpisaniu adresu http://localhost lub http://127.0.0.1 powinniśmy otrzymać efekt jak na rysunku 3.2 (dla serwera Apache 2.2).
|
|
|
Rysunek 3.2. Strona startowa serwera Apache 2.2 |
Mając działający serwer WWW, możemy przystąpić do kompilacji PHP. Źródła najnowszej stabilnej wersji PHP możemy znaleźć na stronie http://www.php.net. Po pobraniu archiwum zawierającego źródła PHP (zakładamy, że mamy do czynienia z wersją 5.3.0 dystrybuowaną w archiwum o nazwie php-5.3.0.tar.gz) rozpakowujemy je do wybranego katalogu, najlepiej /usr/src, np. wydając polecenia:
gzip –d php-5.3.0.tar.gz
tar –xvf php-5.3.0.tar
Następnie przechodzimy do katalogu php-5.3.0, który został automatycznie utworzony podczas dekompresji archiwum i który zawiera źródła PHP gotowe do kompilacji:
cd ./php-5.3.0
Wewnątrz tego katalogu uruchamiamy skrypt konfigurujący źródła, ale musimy pamiętać o odpowiedniej opcji, która umożliwi nam kompilację i instalację PHP jako modułu serwera:
./configure --with-apxs2=/usr/local/apache2/bin/ --with-config-file-path=/etc
Pierwsza opcja (--with-apxs2) jest konieczna, jeżeli chcemy skompilować PHP jako moduł serwera Apache. Druga opcja jest wprowadzona w tym przykładzie dla naszej wygody — chodzi o to, aby plik konfiguracyjny PHP (php.ini) umieszczony był w katalogu /etc, co pozwoli nam na łatwy dostęp do niego.
Po udanej konfiguracji źródeł należy wydać komendy make i make install — PHP zostanie zainstalowany i skonfigurowany (częściowo) do współpracy z serwerem Apache. Musimy jeszcze wprowadzić zmiany w pliku konfiguracyjnym serwera httpd.conf, który znajduje się w katalogu /usr/local/apache2/conf/. Przede wszystkim musimy „nauczyć” serwer, co ma robić z plikami z rozszerzeniem php, dodajemy więc wiersz:
AddType application/x-httpd-php .php
oraz umożliwić wczytywanie domyślnej strony w danym katalogu, jeżeli użytkownik nie określi w adresie strony nazwy pliku:
DirectoryIndex index.html index.php
Upewniamy się także, że w sekcji
Dynamic Shared Object (DSO) Support
znajduje się wpis:
LoadModule php5_module modules/libphp5.so
Po zapisaniu zmian w pliku httpd.conf restartujemy serwer WWW.
Teraz sprawdzimy, czy udało się zainstalować poprawnie PHP. W tym celu w katalogu /usr/local/apache2/htdocs tworzymy plik o nazwie test.php i wprowadzamy do niego następujący wiersz:
<?php phpinfo(); ?>
Zapisujemy plik, uruchamiamy przeglądarkę WWW i wpisujemy adres http://localhost/test.php lub http://127.0.0.1/test.php. Efekt powinien być podobny do tego z rysunku 3.3, czyli powinniśmy zobaczyć stronę informacyjną PHP.
|
|
|
Rysunek 3.3. Strona konfiguracyjna PHP |
Pozostaje nam tylko skonfigurować PHP, ale szczegóły na ten temat znajdują się w dalszej części kursu. Na dobry początek warto do katalogu /etc skopiować plik php.ini-recommended znajdujący się w katalogu ze źródłami PHP i zmienić jego nazwę na php.ini. Pamiętajmy, że przy każdej zmianie zawartości pliku php.ini powinniśmy zrestartować serwer WWW.
Jeśli dotarliśmy do tego miejsca i nie stało się po drodze nic, czego nie przewidzieliśmy, to oznacza, że możemy już zacząć pracę w PHP działającym w systemie Linux.
Windows
Instalacja PHP w systemach Windows jest prostsza niż w systemach Linux, ponieważ nie musimy kompilować oprogramowania — możemy użyć dobrze przygotowanych wersji binarnych zarówno serwera WWW, jak i samego PHP.
Zacznijmy od instalacji serwera WWW Apache. Na początek ze strony http://httpd.apache.org musimy pobrać najnowszą stabilną i współpracującą z PHP wersję serwera (w trakcie pisania tego kursu była to wersja 2.2.13) — plik instalacyjny będzie miał nazwę podobną do apache_2.2.13-win32-x86-no_ssl.msi. W trakcie instalacji będziemy musieli podać parę niezbędnych do poprawnej pracy serwera danych, takich jak:
domena sieciowa serwera,
nazwa serwera,
adres e-mail administratora,
oraz podjąć decyzję, czy serwer ma pracować jako usługa (domyślnie), czy jako program uruchamiany ręcznie.
Po zakończeniu instalacji serwer zostaje uruchomiony — możemy sprawdzić jego stronę startową, wpisując w polu adresu przeglądarki http://localhost. Zobaczymy witrynę z napisem It Works!, czyli taką samą jak w przypadku instalacji w systemie Linux.
Jeśli serwer WWW działa, możemy przystąpić do instalacji PHP. Wersję binarną PHP dla Windows znajdziemy na stronie http://www.php.net — będzie to zarówno archiwum zawierające samo PHP z niezbędnymi dodatkami, jak i wersja zawierająca typowy instalator (plik będzie miał nazwę podobną do php-5.3.0-Win32-VC9-x86.msi lub php-5.3.0-Win32-VC9-x86.zip). Jeżeli zdecydujemy się na wersję z instalatorem, poprowadzi on nas przez wszystkie etapy instalacji. W trakcie tego procesu będziemy mogli wybrać serwer WWW — oczywiście wskazujemy Apache. Wtedy cała konfiguracja powinna odbyć się automatycznie, bez naszego udziału.
Jeśli pobierzemy tylko archiwum zip, rozpakowujemy jego zawartość do wybranego folderu, np. c:\Program Files\php (lub nawet c:\php). Następnie w pliku konfiguracyjnym serwera Apache wpisujemy następujące wiersze:
LoadModule php5_module "c:/Program Files/php/php5apache2.dll"
AddType application/x-httpd-php .php
Pierwszy z nich powoduje załadowanie interpretera PHP jako modułu serwera, drugi definiuje, co serwer ma robić z plikami z rozszerzeniem PHP. Oczywiście możemy jeszcze dodać wiersz:
DirectoryIndex index.html index.php
który umożliwi nam pobieranie domyślnej strony WWW zapisanej jako skrypt PHP. Po dodaniu tych wierszy do pliku konfiguracyjnego serwera WWW i zmianie nazwy pliku php.ini-recommended na php.ini (w folderze c:\Program Files\php) możemy zrestartować serwer WWW.
Aby przetestować instalację PHP, tworzymy plik index.php o treści jak w przypadku pliku test.php przedstawianego w opisie instalacji w systemie Linux i umieszczamy go w folderze htdocs znajdującym się w folderze, w którym zainstalowany został serwer Apache. Po wprowadzeniu adresu http://localhost powinniśmy zobaczyć efekt jak na rysunku 3.4.
|
|
|
Rysunek 3.4. Test instalacji PHP w systemie Windows |
Jeżeli okno naszej przeglądarki przypomina okienko z rysunku 3.4, jesteśmy gotowi do rozpoczęcia przygody z PHP w systemie Windows.